Zeytinyağı zeytinden elde edilen, dayanıklılığı ve güzel tadı sayesinde sıcak ve soğuk yemeklerde sıklıkla kullanılan bir yağdır.
Zeytinyağı, taze olarak toplanmış zeytinlerden preslenerek zeytinyağı çıkarılmaktadır. Zeytinyağları olgunluklarına ve olgunlaşma ile birlikte meydana gelen renk tonlarına bağlı olarak açık yeşilden koyu-sarıya kadar renk özelliğine sahiptir. Yeşil zeytinler yeşilimsi, acılı ve keskin kokulu ürün verirken; siyah zeytinler göreceli olarak daha az keskin kokulu olan sarı yağ olarak preslenebilir. Sızma zeytinyağları %0,8'den daha az serbest yağ asidine sahip olan yağlardır. En saf ve tat olarak en üstün seviyede olması, antioksidanlar bakımından zengin olması anlamına gelir . Geleneksel metotlar kullanılarak çıkartılan doğal yağda kimyasallar bulunmaz, daha az asitlidir, en yüksek dumanlanma noktasına ve uzun raf ömrüne sahiptir.
Zeytinyağı sağlığa faydalı olan doymamış yağ asitleri bakımından zengin içeriğe sahiptir. Diğer yağlara oranla daha az doymuş yağ içerir. Zeytinyağı, zeytin tanelerinden elde edildiği için içindeki antioksidanları, vitaminleri ve sağlık için faydalı olan birçok bileşeni de içerir.
Zeytinyağının içindeki E vitamini, karotenoid gibi antioksidan bakımından zengin maddeler, kansere, enfeksiyona, kalp hastalıklarına, dejeneratif sinir hastalıklarına, şeker hastalığına ve diğer hastalıklara karşı mücadelede önemli rol oynar.
Zeytinyağı, E vitamini bakımından zengindir. 100 gram natürel sızma zeytinyağı, günlük önerilen E vitamini ihtiyacımızın yaklaşık %72’sini karşılar. E vitamini güçlü bir antioksidandır ve zararlı radikallere karşı hücre zarlarını koruyarak cilt bütünlüğünün sağlanmasına yardımcı olur.
Ayrıca natürel sızma zeytinyağı, K vitamini için de çok iyi bir kaynaktır. 100 gramı yaklaşık olarak günlük alınması gereken miktarın %75’ini sağlar. K vitamini kemik yapısını destekleyerek kemik kütlesinin artmasına yardım eder. Aynı zamanda beyindeki sinirsel hasarı azaltarak Alzheimer hastalığına karşı da koruyucu etki gösterir.
Yapılan araştırmalara göre zeytinyağının içindeki aktif madde olan oleik asit sayesinde kalp sağlığı da korunmaktadır. Zeytinyağı özellikle kandaki kötü kolesterolün (LDL) düşürülmesine ve iyi kolesterolün (HDL) arttırılmasına yardımcı olan bileşenler içerir. Zeytinyağının içindeki aktif bileşenler damar yapısının korunmasında, kanın akışkanlığının sağlanmasında (istenmeyen pıhtılaşma) ve tansiyonun dengelenmesinde görev alarak kalp sağlığını koruyucu etki gösterir. Yüksek tansiyonu olan bireylerde yapılan bir çalışma zeytinyağı tüketiminin kan basıncı dengesini sağladığını ve bireylerin %48’inin tansiyon ilaçlarının dozunun azalttığını veya tamamen bıraktığını göstermektedir.
Zeytinyağı özellikle oleik asit (18:1) ve palmitoleik asit (16:1) gibi tekli doymamış yağ asitleri (MUFA) bakımından zengindir.
Zeytinyağı; lezzeti, dayanıklılığı, sağlığa faydaları, yağ asitlerinin dağılımı bakımından yenilebilen en iyi yağlardan biri olarak gösterilir. Zeytinyağı çiğ olarak salatalarda, sos yapımında kullanılmanın yanı sıra pişmiş sıcak yemek yapımında da rahatlıkla kullanılabilir.
Zeytinyağı besin değerleri, içerdiği vitaminler ve lezzeti bakımından diğer yağlardan ayrılan bir yağdır. Dünya üzerinde en çok tercih edilen yağlardandır.
|
Zeytinyağı |
||
|
Esas |
Besin Değeri |
RDA Yüzdesi |
|
Vitaminler |
||
|
E Vitamini |
14.39 mg |
%96 |
|
K Vitamini |
60.2 µg |
%50 |
|
Elektrolitler |
||
|
Sodyum |
2 mg |
%0 |
|
Potasyum |
1 mg |
%0 |
|
Bitkisel Gıdalar |
||
|
Fitositeroller |
221 mg |
-- |
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12550060
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2684076/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8517637
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10737284
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12669681
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/13129466